You are here

Govert Flinck, Isaäk zegent Jacob, ca. 1633
olieverf op doek, h 117cm × b 141cm.

INTRODUCTIE

INTRODUCTIE

Govert Flinck schildert zichzelf op vierentwintigjarige leeftijd, als hij aan het begin van een glansrijke carrière staat. Hij zal een van de meest succesvolle schilders uit de zeventiende eeuw worden.

Hij schildert de Amsterdamse elite in statige en elegante portretten en is geliefd bij de keurvorst van Brandenburg en het stadhouderlijke hof in Den Haag. Ook krijgt Flinck belangrijke groepsopdrachten, zoals dit monumentale schuttersstuk waarop hij zijn visitekaartje in de vorm van een zelfportret achterlaat.

Flinck is een goede netwerker. Hij weet prestigieuze opdrachten in de wacht te slepen voor de twee belangrijkste publieke gebouwen in Amsterdam: de Kloveniersdoelen en het nieuwe stadhuis op de Dam.

In de Kloveniersdoelen komen de Amsterdamse schutters samen om te oefenen en te feesten. In de grote zaal laten de schutters de muren met zeven monumentale groepsportretten behangen, waaronder de Nachtwacht van Rembrandt. Flinck maakt als enige twee schilderijen. Een groepsportret van de doelheren - die het gebouw beheren - en een groot schuttersstuk. Opnieuw promoot Flinck zichzelf in de vorm van een zelfportret.

Ruim 10 jaar later volgen de opdrachten voor het nieuwe stadhuis op de Dam.
Flinck schildert twee enorme doeken, de een voor de burgemeesters en de ander voor de vroedschapskamer. Vervolgens krijgt hij een opdracht voor twaalf schilderijen in de galerij. Flinck sterft echter onverwacht in 1660, op het hoogtepunt van zijn carrière.

Dankzij de uitvoerige beschrijving door Houbraken weten wij vrij veel over het leven en de loopbaan van Govert Flinck. Govert Flinck wordt in 1615 in Kleef geboren en groeit op in een doopsgezind handelsmilieu. Zijn vader stippelt voor hem een loopbaan als koopman uit, maar Govert tekent liever. De doopsgezinde predikant en schilder Lambert Jacobszoon uit Leeuwarden, die Kleef bezoekt, herkent zijn talent en neemt de veertienjarige Flinck aan als leerling in zijn atelier in Leeuwarden waar grote aantallen Bijbelse schilderijen worden geproduceerd.

In 1633 gaat Govert Flinck naar Amsterdam. Onder leiding van Rembrandt gaat hij aan de slag. Flinck krijgt al snel zijn eerste portretopdrachten van doopsgezinde familie en vrienden. Dat is een belangrijke opstap naar een succesvolle carrière.
De Isaäk zegent Jacob is een vroeg werk. Het is gesigneerd op de rand van het bord. Vermoedelijk schildert Flinck dit doek als hij nog maar net bij Rembrandt werkt. De verfbehandeling in het gezicht van Isaäk toont dat Flinck bekend is met Rembrandts schildertechniek. De grote halffiguren, de gezichtstypen en de grove proporties lijken echter nog sterk op het werk van zijn eerste leermeester, Lambert Jacobszoon. De figuur en houding van Jacob lijken op Lambert Jacobszoon

Bedscènes zijn een geliefd onderwerp bij de leerlingen van Rembrandt zoals deze Isaäk zegent Jacob van Jan Victors. Het vroegst bekende schilderij met dit thema is van Flinck, alle anderen zijn van daarna. Ook Rembrandt schildert het thema later.

Flinck maakt nog een versie, die nu in het Rijksmuseum in Amsterdam hangt. Een vergelijking tussen beide werken toont de artistieke ontwikkeling van Flinck. De lessen van Rembrandt zijn duidelijk ter harte genomen. Flinck weet nu de toeschouwer in het bedrog te betrekken: voor het schilderij staan betekent immers aan het bed plaatsnemen.